Large Binocular Telescope
Foto: Large Binocular Telescope

De Large Binocular Telescope (LBT) is een astronomisch observatorium dat zich op een hoogte van 3 300 meter bevindt op de Mount Graham in het zuidoosten van de Amerikaanse staat Arizona. Deze bijzondere telescoop maakt deel uit van het Mount Graham International Observatory en behoort tot 's werelds beste observatoria. De LBT is een gezamenlijk project tussen het Italiaanse Instituto Nazionale di Astrofisica, universiteiten uit Arizona, Minnesota, Virginia, Ohio en het Max Planck Institute for Astronomy uit Duitsland.

Wat deze telescoop zo uniek maakt, is dat het observatorium bestaat uit twee 8,4 meter grote spiegels die gemonteerd werden op een gemeenschappelijke basis. Door zijn uniek ontwerp en geavanceerde optiek is de LBT vandaag de dag een belangrijk astronomisch instrument dat vooral gebruikt wordt voor onderzoek naar stervorming, exoplaneten en kosmologie. In 2008 ontdekte de Large Binocular Telescope samen met de XMM-Newton ruimtetelescoop een cluster van sterrenstelsels dat meer dan 7 miljard jaar van de Aarde verwijderd is.

LBT
De bijzondere Large Binocular Telescope.

Net als andere grote astronomische observatoria maakt ook de LBT gebruik van adaptieve optiek. Hierdoor kan deze telescoop de verstorende invloed van de atmosfeer van de Aarde op de beeldscherpte van de telescoop voor een groot deel opheven. Het adaptieve optische systeem van de LBT presteert bijna tweemaal zo goed als de systemen van de concurrentie. De reden hiervoor ligt aan het feit dat het adaptieve systeem van de LBT opgenomen werd in het ontwerp van de telescoop en niet later werd toegevoegd zoals bij andere observatoria. Het hart van het LBT-systeem wordt gevormd door een 91 centimeter grote spiegel van slechts 1,5 millimeter dik waarvan de vorm continu wordt bijgesteld door 672 zogenaamde actuators. De twee 8,4 meter grote hoofdspiegels van de LBT zijn even gevoelig als één denkbeeldige spiegel van 11,8 meter die dezelfde beeldscherpte levert als een denkbeeldige telescoop met een spiegel van 22,8 meter. Doordat de twee speigels zich op één kollosale montering bevinden, bewegen deze niet ten opzichte van elkaar waardoor interferometrie veel eenvoudiger wordt. De bouw van dit observatorium begon in 1996 waarna op 12 oktober 2005 een eerste hoofdspiegel zijn 'first light' mocht opvangen. De tweede spiegel werd in januari 2006 geïnstalleerd en werd twee jaar later in gebruik genomen. Het gebouw van het observatorium heefrt een hoogte van ongeveer 40 meter.

LBT
Ontwerp van de LBT.

De bouw van dit observatorium verliep echter niet van een leien dakje. Zo zorgde de locatie van de LBT voor heel wat discussies aangezien het observatorium zich midden een beschermd natuurgebied bevindt. Volgens milieubeschermers zou de komst van de Large Binocular Telescope het einde betekenen voor bedreigde diersoorten zoals de Amerikaanse rode eekhoorn. Daarnaast zorgde de LBT ook bij de San Carlos Apache indianenstam voor heel wat controverse aangezien de berg voor hen een heilig gebied is. Milieubeschermers en stamleden spanden tientallen processen aan tegen de bouw van dit observatorium waarvan acht processen verschenen voor het Amerikaanse federale Hooggerechtshof. Uiteindelijk kon de bouw van de LBT toch doorgaan nadat het Amerikaanse Congres een desbetreffende wet had aangenomen. Ondertussen overleefde het observatorium al twee grote bosbranden en is uit studies gebleken dat de eekhoorns nog steeds in leven zijn. In 1998 werd de kostprijs van de bouw van dit observatorium geraamd op bijna 90 miljoen dollar.

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.