Artistieke impressie van het binnenste van de Saturnusmaan Enceladus
Foto: NASA / JPL

Uit nieuwe gegevens die afkomstig zijn van de Cassini ruimtesonde blijkt dat er zich onder de korst van de kleine Saturnusmaan Enceladus een diepe oceaan bevindt. Wetenschappers kwamen tot deze conclusie aan de hand van metingen van het zwaartekrachtveld van deze maan. Daarmee is Enceladus het derde gekende hemellichaam in ons zonnestelsel waar oceanen voorkomen. 

Uit de nieuwe gegevens, die men heeft verkregen aan de hand van scheervluchten van Cassini langs Enceladus, blijkt dat er een duidelijk 'overschot' is aan massa rond de zuidpool van Enceladus. Wetenschappers kwamen tot deze conclusie door snelheidsveranderingen van een fractie van een millimeter per seconde te meten die worden veroorzaakt als gevolg van afwijkingen van de massaverdeling in het binnenste van Enceladus. De onderzoekers zijn er vrijwel zeker van dat ijs niet de oorzaak kan zijn van de afwijkende zwaartekracht rond de zuidpool aangezien dit niet zwaar genoeg is. Vloeibaar water kan deze afwijking echter wel verklaren. Zo zou er zich op een diepte van ongeveer dertig tot veertig kilometer onder de dikke kortslaag een laag water bevinden die zich uitstrekt tot halverwege de evenaar. Op zijn diepste punt zou deze ondergrondse oceaan tot tien kilometer diep kunnen zijn. De reden waarom deze ondergrondse oceaan vloeibaar blijft, ligt aan de wisselende getijdekrachten die het maantje ondervindt doordat de afstand tot Saturnus varieert. Deze getijdekrachten veroorzaken spanningen en wrijvingen in de dikke ijskorst waardoor er warmte vrijkomt. Wetenschappers vermoeden al een tijd dat er zich een ondergrondse oceaan bevindt op Enceladus. Zo ontdekte de Cassini ruimtesonde in 2005 aan de zuidpool van deze maan fonteinen waaruit waterdamp en ijsdeeltjes ontsnappen. Op basis van de nieuwe gegevens kan men nu concluderen dat de bron van deze fonteinen bij een diepe ondergrondse oceaan ligt. Hoe het water doorheen de tientallen kilometers dikke korstlaag omhoog kan sijpelen is echter nog niet geweten.

Kris Christiaens

K. Christiaens

Medebeheerder & hoofdredacteur van Spacepage.
Oprichter & beheerder van Belgium in Space.
Ruimtevaart & sterrenkunde redacteur.

Dit gebeurde vandaag in 1961

Het gebeurde toen

Vanop de Cape Canaveral lanceerbasis in Florida wordt een Juno II raket gelanceerd met aan boord de Amerikaanse Explorer 11 satelliet. Dit was de eerste satelliet dat werd uitgerust met een telescoop om bronnen van gammastraling waar te nemen. Explorer 11 stuurde tot 17 november 1961 data terug naar de Aarde waarna een eind kwam aan deze missie als gevolg van een probleem met de energievoorziening aan boord van het ruimtetuig. Gedurende de operationele levensduur van Explorer 11 detecteerde de satelliet 22 bronnen met gammastraling. Foto: NASA

Ontdek meer gebeurtenissen

Redacteurs gezocht

Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!

Wordt medewerker

Steun Spacepage

Deze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.

54%

Sociale netwerken