
Ongeveer 4,5 miljard jaar geleden vond de meest ingrijpende gebeurtenis in de geschiedenis van onze planeet plaats: een enorm hemellichaam genaamd Theia botste met de jonge aarde. Hoe de botsing zich precies heeft voltrokken en wat er daarna precies is gebeurd, is nog niet definitief opgehelderd. Wat echter wel zeker is, is dat de grootte, samenstelling en baan van de aarde hierdoor zijn veranderd, en dat de inslag het begin markeerde van onze trouwe metgezel in de ruimte, de maan.

Onderzoekers die gebruikmaken van de James Webb-ruimtetelescoop van NASA/ESA/CSA hebben een actief groeiend superzwaar zwart gat bevestigd in een sterrenstelsel dat slechts 570 miljoen jaar na de oerknal is ontstaan. CANUCS-LRD-z8.6 maakt deel uit van een klasse kleine, zeer verre sterrenstelsels die astronomen voor een raadsel stellen. Het vormt een essentieel stukje van deze puzzel en daagt bestaande theorieën over de vorming van sterrenstelsels en zwarte gaten in het vroege heelal uit. De ontdekking legt een verband tussen vroege zwarte gaten en de lichtgevende quasars die we vandaag de dag waarnemen.

Het meten van de snelheid van het zonnestelsel door de ruimte klinkt eenvoudig, maar het is een van de meest uitdagende tests van ons kosmologisch begrip. Terwijl ons zonnestelsel door het universum reist, creëert deze beweging een subtiele asymmetrie, een ‘tegenwind’ waarbij iets verder weg gelegen sterrenstelsels meer in onze reisrichting verschijnen dan achter ons.

Astronomen zijn al jaren op zoek naar de eerste generatie sterren, oeroude overblijfselen uit het vroege heelal. En nu hebben ze die misschien gevonden. Ari Visbal van de Universiteit van Toledo, Ohio, en zijn collega's denken dat ze een glimp hebben opgevangen van zogenaamde Populatie III-sterren (Pop III) na een gedetailleerde analyse van eerdere waarnemingen van de James Webb Space Telescope (JWST) van een verafgelegen sterrenstelsel genaamd LAP1-B.

Het is algemeen bekend dat Jupiter een cruciale rol speelt in de dynamiek van het zonnestelsel. Als grootste planeet voorbij de ‘vorstgrens’, de grens waar vluchtige stoffen (zoals water) bevriezen, beschermt Jupiter de planeten van het binnenste zonnestelsel tegen mogelijke inslagen van asteroïden en kometen.

De eerste commerciële telescoop voor deep-space astronomie ter wereld gaat op zoek naar sterren die in hun baan bewoonbare exoplaneten zouden kunnen hebben. De Mauve-telescoop, ontwikkeld door de in Londen gevestigde start-up Blue Skies Space, is zo groot als een kleine koffer en is uitgerust met een standaard ultravioletspectrometer die is aangepast om flitsende sterren te monitoren.

Een zwakke zone in het magnetisch veld van de aarde, dat gekend is als de 'South Atlantic Anomaly', is de afgelopen tien jaar met een oppervlakte ter grootte van ongeveer de helft van het Europese vasteland gegroeid. Dat blijkt uit gegevens die de afgelopen 11 jaar zijn verzameld door de Swarm-satellietconstellatie van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA.

Fosfine heeft de laatste tijd voor veel opschudding gezorgd in de astronomische wereld. Dat kwam grotendeels door de (nog steeds fel bediscussieerde) detectie ervan in de atmosfeer van Venus. Hoewel de enige bekende manier waarop fosfine op aardse werelden, zoals Venus, kan worden gevormd, via een of andere biologische oorsprong is, komt het relatief vaak voor bij grotere gasreuzen en zelfs bij “bruine dwergen”, mislukte sterren die groter zijn dan Jupiter, maar niet groot genoeg om hun eigen waterstoffusieproces op gang te brengen.

Voor het eerst zijn astronomen erin geslaagd een radiobeeld vast te leggen waarop twee zwarte gaten te zien zijn die om elkaar heen draaien. De waarneming bevestigde het bestaan van zwarte-gatparen. In het verleden konden astronomen alleen afzonderlijke zwarte gaten in beeld brengen.

Onderzoekers hebben een jonge protoplaneet ontdekt, genaamd WISPIT 2b, die zich bevindt in een ringvormige opening in een schijf rondom een jonge ster. Hoewel theoretici al lang vermoedden dat er in deze openingen waarschijnlijk planeten bestaan (en dat deze misschien zelfs door planeten worden gecreëerd), is dit de eerste keer dat dit daadwerkelijk is waargenomen.

Het Sub-Millimeter Array (SMA) observatorium in Hawaii wordt officieel in gebruik genomen. Dit observatorium bestaat uit acht schotelantennes met een diameter van zes meter die als interferometer gebruikt worden voor astronomische waarnemingen in submillimetergolflengtes. Het SMA is in handen van het Smithsonian Astrophysical Observatory en het Academia Sinica Institute of Astronomy and Astrophysics.
Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!
Wordt medewerkerDeze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.