De grootste bijdragen in de geschiedenis van het Europees ruimtevaartagentschap ESA, 22,1 miljard euro, zijn goedgekeurd tijdens de ministeriële raadsvergadering in Bremen, Duitsland. Ministers en hoge vertegenwoordigers van de 23 lidstaten, geassocieerde leden en samenwerkende staten hebben hun steun bevestigd voor belangrijke programma's op het gebied van wetenschap, exploratie en technologie, naast een aanzienlijke verhoging van het budget voor ruimtevaarttoepassingen, aardobservatie, navigatie en telecommunicatie.
Deze drie elementen zijn ook van fundamenteel belang voor het initiatief “European Resilience from Space”, een gezamenlijk antwoord op kritieke ruimtevaartbehoeften op het gebied van veiligheid en veerkracht. “Dit is een groot succes voor Europa en een heel belangrijk moment voor onze autonomie en ons leiderschap op het gebied van wetenschap en innovatie. Ik ben dankbaar voor het harde werk en het zorgvuldige denkwerk dat is gestoken in de nieuwe bijdragen van de lidstaten, die een stijging van 32 % vertegenwoordigen, of 17 % gecorrigeerd voor inflatie, ten opzichte van de ministerraad van de ESA in 2022”, aldus Josef Aschbacher, directeur-generaal van de ESA. “Gezien de uitdagende geopolitieke situatie hebben alle staten die bijdragen aan de ESA-begroting, en ook de Europese Commissie, hun vertrouwen gesteld in ESA om programma's te blijven uitvoeren die het Europese leiderschap in de ruimte ondersteunen en onze capaciteiten op aarde, in een baan om de aarde en in de verre ruimte helpen uitbreiden. Hoewel we dit jaar 50 jaar prestaties hebben gevierd, is het werk nog maar net begonnen.” De ministerraad van dit jaar was de eerste fase van de uitvoering van de Strategie 2040 van ESA, waarin de koers voor de Europese ruimtevaartambities werd uitgezet en de doelstellingen werden vastgesteld die moeten worden bereikt om de langetermijndoelen voor de Europese activiteiten in de ruimte en in toepassingen op aarde te verwezenlijken.
Europa in staat stellen om leidend te zijn op het gebied van ruimtewetenschappen
Het is passend dat ESA zich in het jaar van haar 50-jarig bestaan opnieuw heeft toegewijd aan de wetenschap. De lidstaten hebben een historische verhoging van 3,5% per jaar boven de inflatie gegarandeerd, waardoor enkele van de meest fantasierijke missies in onze geschiedenis mogelijk worden en het Europese wetenschappelijke leiderschap wordt versterkt. De eerste stap zal zijn om de missies uit te voeren die worden beschreven in het langetermijnplan Cosmic Vision, waaronder LISA en NewAthena. Maar de volgende grote sprong voorwaarts voor de wetenschap zal mogelijk worden gemaakt door technologische ontwikkelingen voor missies in het kader van het Voyage 2050-plan, met name het ambitieuze plan om leven te zoeken op Enceladus met de grootschalige missie ‘L4’ naar Saturnus en zijn maan. Deze missie vereist onmiddellijke technologische ontwikkeling om de zuidpool van Enceladus onder ideale lichtomstandigheden te bereiken.
Versterking van de Europese veiligheid en veerkracht
Het initiatief “European Resilience from Space” is geïntroduceerd om de dual-use-capaciteit voor Europa te ondersteunen. De initiële financiering zal worden besteed aan een systeem dat toegang biedt tot satellietbeelden met een hoge temporele en ruimtelijke resolutie, door het bundelen en delen van middelen en het opzetten van een netwerk om hiaten in de waarnemingen op te vullen. Dit zal worden ondersteund door nieuwe navigatiediensten vanuit een lage baan om de aarde en door veilige connectiviteit. Het duidelijke mandaat voor het gebruik van ruimtevaarttoepassingen voor niet-agressieve defensiedoeleinden betekent een historische verandering voor ESA. Tijdens CM25 is besloten dat de inschrijving open blijft tot volgend jaar, zodat deelnemende landen zich kunnen aanpassen aan het nieuwe programma.
ESA-technologie vormt de kern van alle missies
De technologie ter ondersteuning van dit programma en andere innovatieve missies van ESA zal worden ontwikkeld met behulp van een aanzienlijk verhoogd budget voor technologische enablers, kritieke componenten, digitalisering en opkomende technologieën. Onafhankelijkheid op technologisch gebied is essentieel voor het verwezenlijken van de ambities van Europa in de ruimtevaart, naast gegarandeerde toegang tot de ruimte. Een reeks belangrijke activiteiten in het Europese ruimtevaartecosysteem zal worden versterkt: De Europese draagraketten Ariane 6 en Vega-C zullen het voortouw blijven nemen in de ruimtevaart. ESA zal de ontwikkeling van de Europese lanceringsmarkt en de ontwikkeling van nieuw transport naar de ruimte blijven ondersteunen, met inbegrip van de European Launcher Challenge.
De Europese markten voor ruimtevaartapparatuur en ruimtevaartgegevens zullen worden ontwikkeld met de voortzetting van succesvolle commercialiseringsprogramma's. ESA zal particuliere investeringen blijven stimuleren, innovatie bevorderen en kmo's en nieuwkomers in de ruimtevaartindustrie versterken. Er is een budget van 3,6 miljard euro overeengekomen voor medegefinancierde projecten, die naar verwachting aanzienlijke particuliere financiering zullen aantrekken. De leidende positie van Europa op het gebied van aardobservatie zal worden gehandhaafd met de voorbereiding van de tweede generatie Copernicus-satellieten (met name de Sentinel-2 Next Generation- en Sentinel-3 Next Generation Optical-missies). In het kader van FutureEO zal ESA aardwetenschappelijke missies van wereldklasse ontwikkelen en uitvoeren, toekomstige operationele Copernicus- en meteorologische missies voorbereiden en het gebruik van gegevens voor Earth Action ondersteunen.
Verbetering van de verkenningsmogelijkheden
De lidstaten van ESA hebben hun inzet voor verkenning bevestigd met gedegen plannen om internationale partnerschappen te versterken. De Rosalind Franklin-missie om een rover op Mars te laten landen wordt gefinancierd met het oog op een lanceringsdatum in 2028, terwijl ESA missies naar de maan zal voorbereiden, waarvan de belangrijkste de Argonaut-lander is. ESA zal werken aan het verminderen van de risico's van een reeks andere technologieën om de Europese aanwezigheid in een lage baan om de aarde en daarbuiten in de komende decennia te ondersteunen. Ondertussen zijn ESA en haar lidstaten overeengekomen om kortetermijnmaatregelen te nemen om de toegang van Europese astronauten tot het internationale ruimtestation ISS te garanderen tot het geplande einde van de exploitatie in 2030. Tijdens CM25 werd ook de ontwikkeling van de LEO-vrachtretourservice bevestigd, met inbegrip van twee demonstratiemissies die gericht zijn op het aanmeren bij het ISS. Voorafgaand aan CM28 is een tussentijdse bijeenkomst op ministerieel niveau gepland om aanpassingen door te voeren in het licht van verwachte veranderingen in de internationale samenwerking.
Verdedigers van de aarde
Drie belangrijke missies zijn goed voor het grootste deel van de financiering op het gebied van ruimteveiligheid en -beveiliging: Ramses, Rise en Vigil. De Ramses-missie, die volgens een strak tijdschema moet worden uitgevoerd om de asteroïde Apophis te onderscheppen wanneer deze in 2029 dicht bij de aarde komt, is gefinancierd en zal helpen bij de voorbereiding op toekomstige potentieel gevaarlijke asteroïden. De ruimteweermissie Vigil, oorspronkelijk goedgekeurd door CM22, zal worden voortgezet en het ruimtevaartuig zal naar verwachting begin volgend jaar een voorlopige ontwerpbeoordeling ondergaan. Om in de toekomst afval in de ruimte te verminderen, zal het testen van onderhoud in een baan om de aarde worden gefinancierd via Rise, een samenwerkingsverband met de industrie. Het ruimtevaartuig SAGA, een demonstratiemissie voor kwantumcommunicatie, zal worden gebouwd en in gebruik worden genomen, terwijl het Moonlight-programma, dat voorziet in communicatiediensten en navigatiediensten op de maan, verder zal worden ontwikkeld.
Nieuwe ESA-activiteiten in lidstaten
De ESA heeft intentieverklaringen ondertekend met het oog op de voorbereiding van nieuwe centra die in lidstaten zullen worden gevestigd. Er is een intentieverklaring ondertekend met Polen om de mogelijkheid te onderzoeken om een nieuw centrum te vestigen dat gespecialiseerd is in veiligheid en toepassingen voor dubbel/meervoudig gebruik. Ondertussen zal een intentieverklaring tussen Noorwegen en de ESA beide partijen in staat stellen om de oprichting van een ESA Arctic Space Centre in Tromsø te evalueren. Tijdens de ministeriële bijeenkomst zijn twee resoluties goedgekeurd: de resolutie over het verbeteren van de toekomst van Europa door middel van ruimtevaart en de resolutie over het niveau van de middelen voor de verplichte activiteiten van het agentschap voor 2026-2030.
Bron: ESA
